Dora Sales Salvador eta Itamar Even-Zoharren arteko elkarrizketari buruzkoa da iruzkin hau. Teoria literarioaz eta kulturalaz jarduten dira, besteak beste, Even-Zoharren “Polisistemen teoria” eta teoria horren barnean itzulpengintzak hartzen duen garrantzia hartzen dute hizpide.
Dora Sales Salvador Ingles Filologian lizentziatua eta Itzulpengintza eta Interpretazioan doktorea da. Hainbat lan itzuli ditu, besteak beste, Vidram Chandra edota Manju Kapur-enak. Horrez gain, hainbat artikulu ere argitaratu ditu, hala nola, “Transculturación narrativa: Posibilidades de un concepto latinoamericano para la teoría y la literatura comparada intercultural” eta CLCWeb: Comparative Literature and Culture-en “In conversation with Itamar Even-Zohar about Literary and Culture Theory”. Bestalde, Itamar Even Zohar Polisistemen Teoria-ren sortzailea da. Honen arabera, kulturaren konplexutasuna azaltzen du, hainbat kausaren ondorioa dela esanez; horretarako erlazioak aztertzen ditu hizkuntzaren, literaturaren eta beste hainbat arlo soziokulturalen artean. Bestalde, honekin lotuta itzulpengintzari dagokionez dioena hauxe da gutxi gorabehera: itzuli gabeko lanaren eta itzulitako lanaren artean sor daitezkeen desberdintasunak kultura bakoitzaren egituraren eraginez sortuak egon daitezke. Horrez gain, itzulpengitzari garrantzia handia ematen dio, filologietatik haratago joan behar dela defendatuaz, eta hainbat erlazio interkulturalen ikerketarako baliagarri izan daitekeela esanaz.
“I consider that it is absolutely relevant the development of vertical reading, to be willing to read outside one’s specific area, to accept what other disciplines can teach us, that is, to carry out a real transverse reading across borders between established fields (literature, anthropology, sociology, history, etc.) in order to promote a better understanding of culture, its relations and productions, as the only way towards an integrative and comprehensive cultural theory”
Horixe diotso Dora Sales-ek Even-Zoharreri. Eta ados dagoela erantzuten dio honek, horrez gain, kultura ikertzen duten adituek inguruko edo “kontribuzio disziplinak” direnak ere aztertuz, teoriak, hipotesiak eta posizioak egunera ditzaten.
Itzulpengintzari dagokionean, Even-Zoharrek hauxe dio:
“Translation has always been a major way for contacts between peoples and one of the methods with which new cultures modeled themselves after more established ones. We have very solid materials about the nature and function of translation already from ancient Mesopotamia.”
Baina, bere ustez, itzulpengintza ezin daiteke hartu testuen itzulpen soil gisa, eta funtzio bakarra ez da ondasunak sortzea, baizik eta, beste zerbait sortzeko aukerak ematea.
Bukatzeko, Even Zoharren eta Dora Sales Salvador-en arteko elkarrizketa honetan Ikasketa Kulturalek Zoharren kulturaren ikerketetako hainbat kultura onartzen dituztela ikus daiteke, dena den, Zoharrek garbi dio:
“it is also necessary and perhaps much more important to be conscious and to be aware of the differences between the two frameworks.”
Erreferentziak:
- Itamar Even-Zohar. (2011, 27 de octubre). Wikipedia, La enciclopedia libre. Fecha de consulta: 18:12, febrero 27, 2012 desde http://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Itamar_Even-Zohar&oldid=50858310.
- Dora Sales Salvador. Universidad de Alcalá. Kontsulta data: 2012-02-27, hemendik hartua: http://www2.uah.es/traduccion/profesorado/Sales_Salvador.html
- Sales Salvador, Dora. “In Conversation with Itamar Even-Zohar about Literary and Culture Theory.” CLCWeb: Comparative Literature and Culture 4.3 (2002): http://docs.lib.purdue.edu/clcweb/vol4/iss3/2
Filed under: Web Communication