Littera Deusto

Modern Languages, Basque Studies and Humanities

Entradas desde junio 2012

DEKLINABIDEA

junio 27th, 2012 · Comments Off on DEKLINABIDEA

MORFOLOGIA (NOMINALA)       DEKLINABIDEA     Nominatiboa . Singularra: (Ikus ‘Hiatoak’) “a” autonomoa, erakuslea / “-a” atzizkia: (B) . Mugatzaile hurbila: Plurala: (B): anaiok, gizonok . Beste euskalkietan: fosilizaturik orain ez, ordea, iraganean.     Ergatiboa . –ak:  (B), (G), Ip (GN): sinkretismoa, nominatibo eta ergatibo sing. / plur. . ek:  Heg (GN), Ip […]

[Lee más →]

Etiquetas:

IRUZKINA: maila foniko-fonologikoa

junio 27th, 2012 · Comments Off on IRUZKINA: maila foniko-fonologikoa

  EUSKALKIEN EZAUGARRI NAGUSIAK HIZKUNTZAREN MAILEN ARABERA       MAILA FONIKOA   1. 1. BOKALISMOA:   ® Segmentoak                     <ü> (Z), Ek (BN) Amikutze eta, agian, Bardoze   Bokal sudurkariak (Z)z baino ez dira agertzen. (Er)z galduak   Tinbre aldaketak:    Irekidura: e > a (r eta l soinuen aurretik): (B) barri, bardin, […]

[Lee más →]

Etiquetas:

iruzkina

junio 27th, 2012 · Comments Off on iruzkina

            IRUZKINA               SARRERA: Testu mota eta idazlea. Idazlearen datuak. Testu mota eta generoa. Garaia. Gaia (esaldi batean)             IRUZKIN LITERARIOA:               PROSA: ZER kontatzen duen. NOLA kontatzen duen ikuspuntua: istoriatik at: orojakilea edo kontalari objektiboa. Istoria barruan: pertsonaia nagusia edo 2.mailakoa. 2.- kontatzeko modua Narrazioa: estilo zuzena, zehar […]

[Lee más →]

Etiquetas:

10 .EUSKAL DIALEKTOLOGIA

junio 27th, 2012 · Comments Off on 10 .EUSKAL DIALEKTOLOGIA

10.- Euskal dialektologia: historia eta euskalkien banaketa               Gure hizkuntzaren literatura hasi zenetik (XVI. mendean) idazleek euskeraren banaketaren kontzientzia izan dute. Euskararen zatiketa horrek idazleengan ardura sortu izan du hasiera-hasieratik, ulergarritasun arazoen beldur zirelako. Hau da, ez zekiten nola idatzi ahalik eta irakurtzaile gehienengana hurbiltzeko. Hortaz, euren obretan arazo honen berri eman zuten, eta […]

[Lee más →]

Etiquetas:

eratorbidea

junio 27th, 2012 · Comments Off on eratorbidea

9- Eratorbidea eta hitz elkartuak: ezaugarriak eta gertaerak.            Gizartea garatuz doan neurrian, hizkuntza ere aldatuz eta garatuz doa. Lehengo euskal hiztunek hitzetik hortzera zerabiltzaten berba asko galtzen ari diren bitartean, haiek sekula entzun ez zituzten beste asko gure eguneroko bizitzetan sartu dira. Lanbide zahar asko desagertu dira, eta berriak sortzen doazen heinean agertuz doazen tresna, […]

[Lee más →]

Etiquetas:

perpaus elkartuak

junio 27th, 2012 · Comments Off on perpaus elkartuak

8.- Arlo morfosintaktikoa (2): perpaus elkartuen egitura eta elementuen funtzioak.               Perpausa gramatika guztietan agertzen den maila nagusieneko unitatea da, baina ez dago erabateko adostasuna bere defizinioa garatzeko orduan. Patxi Goenagak Gramatika bideetan lanean  perpausa ondorengoa dela dio: “Gramatikazko kontzeptu bat da, gramatikari dagokion eraikuntza teoriko bat. Gramatikatik kanpo ez dago perpausik. Hortaz, eztabaida […]

[Lee más →]

Etiquetas:

perpaus bakunak

junio 27th, 2012 · Comments Off on perpaus bakunak

7- Arlo morfosintaktikoa (1): perpaus bakunaren egitura eta elementuen funtzioak.             Perpausa gramatika guztietan agertzen den maila nagusieneko unitatea da, baina ez dago erabateko adostasuna bere defizinioa garatzeko orduan. Patxi Goenagak Gramatika bideetan lanean  perpausa ondorengoa dela dio: “Gramatikazko kontzeptu bat da, gramatikari dagokion eraikuntza teoriko bat. Gramatikatik kanpo ez dago perpausik. Hortaz, eztabaida luzeegia […]

[Lee más →]

Etiquetas:

6. arlo fonikoa

junio 27th, 2012 · Comments Off on 6. arlo fonikoa

6.- Arlo fonikoa: euskarak duen sistema fonikoaren azalpen sinkronikoa eta diakronikoa: ezaugarri nagusiak:               Arlo hau aztertzeko Koldo Mitxelenaren Fonética Histórica Vasca (1961) erabiliko dut oinarritzat, hau baita euskararen fonetika (eta fonologia neurri txikiago batean) artezen eta sakonen artertzen duen lana. Txillardegiren Euskal Fonologia ere aipatzekoa da garrantzisko lanen artean, hala ere, lan horretan […]

[Lee más →]

Etiquetas:

Bigarren Karlistada

junio 27th, 2012 · Comments Off on Bigarren Karlistada

Bigarren karlistaldia teorikoki 1846 eta 1849 bitartean izan zen arren, askok hirugarren karlistaldiaren parte kontsideratzen dute. Izan ere, guda baino gehiago kataluniarren matxinada bat izan zen, bere egoera sozial eta ekonomikoa salatzeko. Bigarren gerra karlistan edo Matinersen gerran, Katalunia egoera zailean zegoen. Eskualderik behartsuenetan gosea zegoen eta kataluniar industria krisia pairatzen hasi zen. Hau gutxi […]

[Lee más →]

Etiquetas:

xix

junio 27th, 2012 · Comments Off on xix

4- XIX. mendeko euskal literaturaren ibilbideak eta idazleak.             XIX. mendean, testuinguru historikoari begiratzen badiogu, 1789ko Frantziako iraultzan “askatasuna, berdintasuna, anaitasuna” lelopean espiritu eta egoera berrien etorreraren aldarria aipatu behar dugu. Honek, guztiz aldatu zuen Euskal Herriko iparraldeko bizimodua: hainbat elizgizonek alde egin behar izan zuten hegoaldera, aurreko egitura administratibo bereziak deuseztatu egin ziren eta […]

[Lee más →]

Etiquetas:

xviii

junio 27th, 2012 · Comments Off on xviii

3- XVIII. mendeko euskal literaturaren ibilbide eta idazleak.               XVII. mendean, literatura lapurteraren loraldia izan genuen, Sarako Eskolako idazleen eskutik. Mende honetan aipatzekoak dira, baita, Zuberoako idazleen lanak. Hortaz, XVII. mendea iparraldeko idazleen mendea izan zela esan dezakegu. XVIII. mendean, aldiz, hegoaldeak hartuko du literaturaren gidaritza. Iparraldean, aurreko mendeko loraldi ekonomiko-kulturalaren ostean gainbehera etorri […]

[Lee más →]

Etiquetas:

a…

junio 27th, 2012 · Comments Off on a…

a

[Lee más →]

Etiquetas:

  • Etiquetas