Edo eta eta juntagailuak elkartzetik dator. Edo-ren antzekoa da baina ezin da sinonimoen artean eta zenbatzaileen artean agertu. Ezaugarri nagusiak:
- Maila guztietako juntagailuak elkar ditzake: perpaus osoak, aditzondoak, izen-sintagmak, eta abar.
- Adierazpen- perpausetan zein galde-perpausetan erabil daiteke.
- Edo-ren balio berberak har ditzake: elkarren baztergarri diren aukerak, orobatasuna eta bigarren juntagaia lehenengoaren aldaera edo zehaztapena denean.
- Ezabaketari dagokionez, aditz-ezabaketak izaten dira normalean eta salbuespenak, eskuineko aditza ezabatzeko joera da nagusi.
- Gehienetan azken osagaiaren aurrean agertzen da, baina zenbaitetan juntagai bakoitzaren aurrean errepikaturik aurki daiteke, balio banakaria hartuz. Bestetan edo juntagailuarekin batera erabiltzen da.
Erabilerak
Beraz, goraxeago aipatutako salbuespen biak izan ezik, osterantzean, edo eta edota juntagailuen erabilera eta distribuzioa oso antzekoak dira. Nolanahi dela ere, edota, maiz, edo eta eta juntagailu bien balioarekin erabiltzen da; hau da, bata edo bestea eta bata eta bestea, aukera biak adierazteko. Ikus dezagun zenbait adibide:
* Hitz egiten bazion EDOTA laztandu egiten bazuen, umea barreka hasten zen. * Agurtzanek deitzen badu EDOTA hona badator, esadazu falta barik. * Fisika, matematika EDOTA kimika ikastea gustatuko litzaidake. * Berdin zion nor nintzen EDOTA zer nahi nuen. * Zertarako behar dugu guk dirua, EDOTA zer ibili beharra dugu hara eta hona diru bila? * Jokinek EDOTA bere lagunen batek apurtuko zuen.