Littera Deusto

Timothy “Tim” John Berners-Lee 1955ko ekainaren 8an Londresen jaiotako Fisikan Lizentiatua da (Oxford Queen´s College) 1976az geroztik. Tim Berners-Leek webaren atal batzuk garatu zituen HTML (Hyper Text Markup Language) edo hipertestuetako etiketen lengoaia, HTTP protokoloa eta URL webean objektuak aurkitzearen sistema sortu zituen. Batzuen arabera hiru W aita da, WWWen sortzailea alegia (World Wide Web). […]

[Lee más →]

Itzulpengintza automatikoa linguistika konputazionalaren eremuetako bat da eta software-aren erabilerak ditu aztergai lengoaia naturalen arteko itzulpenak egin ahal izateko. Helburu nagusitzat itzulpen azkarrak lortzea du. Itzulpen horiek ez dira perfektuak izaten, ez dira oso onak, izan ere testuek zenbait akats izaten dituzte: anbiguotasun lexikala, semantikoa eta pragmatikoa. ERREFERENZIAK Traducción automática. (2009, maiatzak 22). Wikipedia, Entziklopedia askea. […]

[Lee más →]

Lengoaia naturala helburu komunikatibo bat duten jatorrizko hiztunek osatzen duten kulturari esker bilakatzen da. Honenbestez, txinera, euskara, gaztelania eta ingelesa ezberdindu daitezke, besteak beste, zeinak lengoaia naturalak diren. Adimen artifizialaren barne izanik, hizkuntzalaritza konputazionalean ingeniaritzari zuzendutako atala da. Lengoaia naturalen bidez pertsona eta makinen arteko komunikazioa era konputazionalean burutzea ikertzeaz arduratzen da. Eredu hauek ez […]

[Lee más →]

Giza lengoaia ikertu eta aztertzeko informatikaz baliatzen den arloa da. Horretarako, lengoaia naturala modu logikoan modelatzen saiatzen da, beti ere ikuspegi konputazional batetik. Modelaketa hori ez da hizkuntzalaritzaren atal batean burutzen, bertan hizkuntzalari, informatikari, psikologo eta logikan adituek parte hartu dezaketelarik. Honako hauek hizkuntzalaritza konputazionalaren ikerketa atal batzuk dira: Ordenagailu bidezko corpus linguistikoa. Lengoaia naturalentzako […]

[Lee más →]

HLT (Human Language Technology) pertsonek makinekin duten erabilera konplikatzen du  hainbat pertsonei eragin ditzakelarik. Hizkuntzaren teknologia honi sarritan Giza Hizkuntz Teknologikoa ere deitzen zaio edo hizkuntzaren prozesamendu naturala ere eta Linguistika konputazionalean datza. Hizkuntzaren teknologia informatika eta linguistika orokorrarekin erlazionatuta dago. Goi Mailako Ikerketa Taldeak, teknologia hau nola aplikatu, egokitu eta garatu daitekeen dioen ikerketa […]

[Lee más →]

Martin Kay linguistika konputazionalari egindako lanagaitik da ezaguna. Bretainia Handian jaio eta bizi izan da eta 1961ean bere MA lortu zuen Cambridgen. 1968an Cambridgeko Hizkuntzaren Ikerketa Unitatean lan egiten hasi zen. 1961ean Rand Corporatioenra leku aldatu zen, Santa Monica, California, non denboraldi batez linguistika eta itzulpen automatikoaren ikerketa bateko buru bihurtu zen. 1985ean. Standfordeko Unibertsitateko […]

[Lee más →]

John McCarthy (1927, Boston, Massachusetts), Turing saria jaso  zuen (1971)  informatikaria da. Sari hau Adimen Artifizialari egindako ekarpenengatik jaso zuen. Hori gutxi balitz, 1955eko Dartmoutheko konferentziaren baitan asmatu zuen aipatuko termino hau. Programaziorako Lisp izeneko programazioa asmatu zuen eta beronen diseinua 1960ko ACM Komunikazioaken publikatu zuen. John McCarthyk, MAC eta MITen sortkuntzan parte hartu zuen, […]

[Lee más →]

Markaketa Lengoaiak, lengoaia informatikoak dira, testuen egitura, itxura eta formatua adierazteko markak edo etiketak erabiltzen dituztenak. Testuaren jatorrizko edukiari funtzio edo esanahi jakin bat duten testu etiketak gehitzen dizkiote eta, era honetan, programa informatikoak modu egokian interpretatu eta agertzen dira. HTML markatzeko lengoaiarik ezagunenetarikoa da itxura eta semantika ere deskribatzeko erabil daiteke. Tim Berners-Leek sortu zuen lengoaia […]

[Lee más →]

Hasiera batean, ahozkotasuna zen gizakiok geneukan komunikatzeko bide bakarra. Geroago, idazkera agertu zen eta horrek aurrerapauso handia suposatu zuen, hipermedioetara iritsi arte. Ahozkotasuna komunikatzeko era bat da eta eremu nahiko zabala hartzen du bere baitan. Azken finean, ume baten oihua zein lagunarteko solasaldia ahozkotasunaren eremuan kokatzen ditugu. Ong-ek bi motatako ahozkotasuna bereizten ditu: Lehen mailakoa: […]

[Lee más →]

Kevin Kelly 1952an jaio zen Pennsylvanian. Wired aldizkariko editore zuzendaria da baita Whole Earth Catalog-ena ere. Idazle, argazkilari eta kontserbatzaile izateaz gain, kultura digitalean aditua ere bada. Berak emandako, Predicting the next 5,000 days of the Web, hitzaldian web-ari buruzko bere ikuspegia azaltzen digu. Sortu zenetik orain arte etenik gabe lanean aritu da web-a, egunean […]

[Lee más →]

Gizakiok beti izan dugu komunikatzeko premia.  Horretarako, oralitatea deritzoguna da garrantsitzuenetarikoa, eguneroko bizitzan erabili izan dena, antzinako gizakietatik hasi eta gaur egunera arte luzatzen ari dena. Gaur egun, aldiz, komunikatzeko beste modu bat ere erabiltzen dugu, idazkera hain zuzen. Hortaz, oralitatea eta hipertestua dauzkagu. Bizi garen XXI. mendeko gizartean hipermedioek ere geroz eta indar handiagoa […]

[Lee más →]

Web edo World Wide Web elkarloturiko hipertestuko dokumentuen sistema bat da, internet deritzona. 1990 aldera sortu zen eta egun hainbat gauza egiteko oso erabilia da mundu osoan.
Web 1.0 60ko hamarkadan sortu zen. Lehen urratsak geldi-geldiro eman zituen. Beranduago HTML  sortu zen. Azken honek orrialde txukunagoak osatzen ditu. Web mota honek irakurketarako baino ez du balio […]

[Lee más →]