Littera Deusto

Modern Languages, Basque Studies and Humanities

Question Answering System(Q3)

21 de junio, 2009 |

Question answering, or QA, it´s a way to recover information. Using a number of documents, the system should be able to recover answers to questions posed in natural language. QA is seen as a method that need a technology of the way to proceed of the natural language than other type of systems. QA is […]

Continúa leyendo la entrada... »

ATSOTITZEN KORPUSA

21 de junio, 2009 |

Gotzon Garatek 30 urtetan zehar egindako lan eskerga honetan hainbat atsotitz desberdin aurki ditzakegu hizkuntza desberdinetan: euskaraz, gazteleraz, ingelesez eta latinez hain zuzen ere. Lan honek 14.458 atsotitz biltzen ditu euskaraz, gainerako hizkuntzetan bere parekoa zein den adieraziz. Euskarazko atsotitz gehienak zazpi probintzietako 23 baserritan daude bilduta gutxi gorabehera. Normala den moduan, hemen agertzen diren […]

Continúa leyendo la entrada... »

-garri ATZIZKIA

20 de junio, 2009 |

Balio aktiboa zein pasiboa duen garri atzizkiak antz handia dutela ikusten da nahiz eta berdinak ez izan. Baina zein arrazoi dago garri biek bakarra izan behar dutela pentsatzeko? Xabier Artiagoitiak honen gainean uste du hiru arrazoi eman daitezkeela gutxienez. Arrazoiak ondoko hauek dira:

Balio bikoiztasuna aipatu arren, tradizio gramatikalak ez ditu inoiz ere garri morfema bi […]

Continúa leyendo la entrada... »

Itzulpelgintza Automatikoa

20 de junio, 2009 |

Itzulpengintza automatikoa (TM gazteleraz, MT ingelesez) Softweare -n erabilera aztertzen duen linguistika konputazionalaren alor bat da. Bere helburua testu bat lengoaia naural batetik beste lengoaia natural batera itzultzea da. Esate baterako, frantsezez dagoen testu bat ingelesera itzultzea. Maila oianrrizkoenean, testua hitzez hitz itzulia izango da. Baina, Korpus linguistiko baten bitartez, posible izan beharko liteke itzulpen konplexuagoak […]

Continúa leyendo la entrada... »

EDAK proiektua

20 de junio, 2009 |

Duela urtebete baino zertxobait gutxiago aurkeztu zuen EUDIA ikerketa taldeak EDAK (Euskara Dialektalaren Ahozko Korpusa) proiektua. EUDIAk euskararen bariazioari ematen dio garrantzia eta horretarako bere zentzu zabalenean ikertuko ditu desberdintasunak hizkuntzaren diakronia kontuan harturik: bariazio soziolinguistikoa, geolinguistikoa, lexikoa, morfologia… Euskarak urtez urte eta belaunaldiz belaunaldi zer motatako aldaketak hartzen dituen ikustea da EDAK proiektu honen […]

Continúa leyendo la entrada... »

Galderei Erantzutea (Q.3)

20 de junio, 2009 |

 Galderei Erantzutea (ingelesez Question Answering) informazioa berreskuratzeko mota bat da. Lengoaia Naturalaren Prozesamendua behar duen teknologia da, baina beste dokumentu-berreskurapen sistema batzuk baino konplexuagoa. Sistema honek hainbat galdera mota aztertzen saiatzen da: listak, definizioak, nola, non, noiz, zergatik, etab. barneratuz. Bilaketa hauek aldatu daitezke dokumentu lokalen kolekzio txiki batetik, web guztira. Lehenengo Galdera Erantzun-Sistemak 1960.hamarkadan […]

Continúa leyendo la entrada... »

Machine Translation.

20 de junio, 2009 |

  Machine Translation is a sub-field of computational linguistics. It investigates computer software used to translate texts from one language into another. It can perform in two levels. At its basic level Machine Translation, makes a simple substitution of words. It also can use corpus techniques to attempt more complex translations. Current machine translation software […]

Continúa leyendo la entrada... »

NAHI(Z), ZEIN JUNTAGAILUAK

20 de junio, 2009 |

Juntagailu hauek oso antzekoak dira. Ezaugarri nagusiak:  ♥ Normalean juntagaiak perpausak baino atal txikiagoak izaten dira: izen-sintagmak, adizlagunak, aditzondoak, partizipioak…  ♥ Gehienetan orobatasuna adierazten dute, hau da, hiztunari berdintsu zaio bata zen bestea aukeratzea.  ♥ Juntagaiak izen-sintagma deklinatuak direnean, normalean kasu-marka bietan jarri ohi da. Hala ere, juntagai biei dagokien hitzan bat ( zenbatzailea, erakuslea, […]

Continúa leyendo la entrada... »

ALA JUNTAGAILUA

20 de junio, 2009 |

Maila guztietako osagaiak elkar ditzake ( perpaus osoak, izen-sintagmak, aditzondoak…) eta zenbat-nahi osagai elkar ditzake.  Galde-perpausetan edota zehar-galderetan erabili ohi da, gehienetan elkarren baztergarri diren aukerak adierazteko, bata aukeratzeak bestea baztertzea dakarrelarik.        Adib. Nola joango zara, autoz ala hegazkinez? Maiz antonimoekin erabiltzen da.       Adib. Azkenean joango zara, bai ala ez?  Ekialdeko euskalkietan batez […]

Continúa leyendo la entrada... »

JUNTAGAILU HAUTAKARIAK ( eskematxo bat)

20 de junio, 2009 |

Juntagailu hautakariak bi juntagai edo gehiagoren arteko aukera edo hautaketa adierazteko erabiltzen ditugu. Juntagailu hautakari erabilienak honako hauek dira: edo, edota, ala, nahi(z) eta zein.
♣ Edo: maila guztietako osagaiak elkar ditzake; oro har, adierazpen perpausetan agertzen da. Edo juntagailuarekin aditza beti singularrean jarri behar da, salbuespenak salbuespen.
♣ Edota: (edo+eta): Edo juntagailuaren parekoa da. Edonon erabil […]

Continúa leyendo la entrada... »

EDOTA JUNTAGAILUA

20 de junio, 2009 |

“Edo” eta “eta” juntagailuak elkartzetik dator. Edo-ren antzekoa da baina ezin da sinonimoen artean eta zenbatzaileen artean agertu. Ezaugarri nagusiak:  ♥ Maila guztietako juntagailuak elkar ditzake: perpaus osoak,    aditzondoak, izen-sintagmak, eta abar.  ♥ Adierazpen- perpausetan zein galde-perpausetan erabil daiteke.  ♥ Edo-ren balio berberak har ditzake: elkarren baztergarri diren         aukerak, orobatasuna eta bigarren juntagaia lehenengoaren  edo    […]

Continúa leyendo la entrada... »

JUNTAGAILUAK/MENDERAGAILUAK/LOKAILUAK

20 de junio, 2009 |

Juntagailua perpaus-mailako lotura gauzatzeko funtzioa duen gramatika-elementua da, maila eta izaera bereko perpausak elkartuz juntadura gauzatzen duena. Maiz, perpausen arteko nahiz perpausaren sintagmen arteko erlazio-mota definitzen duen elementua adierazteko erabili izan da (honek menderagailua eta lokailua hartzen ditu bere baitan). Juntagailuak ez dira menderagailu eta lokailuekin nahastu behar, juntagailuak, menderagailuak eta lokailuak gauza ezberdinak baitira. […]

Continúa leyendo la entrada... »